بهبود صادرات با راه اندازی مراکز تجاری در سایر کشورها
به گزارش وبلاگ وبساز، رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و چین گفت: صادرات کشور به دلیل تحریم ها تحت فشار بود که کرونا و بسته شدن مرزها، فشار مضاعفی شد. آنطور که آمار گمرک نشان می دهد؛ پیش بینی ما این است که تا سرانجام سال حدودا 35 تا 40 درصد نسبت به سال گذشته صادرات غیر نفتی کاهش یابد. علاوه بر دو علتی مذکور علت دیگری نیز دخیل است، بیشتر صادرات ما مواد اولیه است و تقاضا برای مواد اولیه پایین آمده است.
مجیدرضا حریری به مناسبت روز ملی صادرات در خصوص کالاهای صادراتی ایران توضیح داد: بیش از 60 تا 70 درصد از کالاهایی صادارتی ما؛ پتروشیمی، گاز، میعانات، کانی های فلزی و غیرفلزی است که قیمت این مواد اولیه کاهش پیدا نموده است. اوایل سال کاهش قیمت ها خیلی شدید بود اما حالا درحال ترمیم است. با این وجود، تا سرانجام سال کاهش 35 تا 40 درصدی در صادرات غیر نفتی داریم.
حریری ادامه داد: صادرات ما اشکالات اساسی تری دارد مثل اینکه بخش عمده ای از صادرات ما مواد اولیه است؛ به جز دو بازار عراق و افغانستان به کمتر بازاری کالا صادر می کنیم. اشکال دیگری که بر اساس مناسبات سیاسی ما با جهان به وجو آمده این است که اگر چین، امارات و عراق را از صادرات غیر نفتی مان حذف کنیم، 70 درصد صادرات غیرنفتی ما کم می گردد. تقریبا صادرات غیرنفتی ما به پنج کشور است و این محدود بودن بازارها یک خطر استراتژیک برای تجارت خارجی ما است.
او توضیح داد: اگر هرکدام از این بازارها لطمه بخورد ما یک افت شدید در صادرات خواهیم داشت. برای نمونه 26-27 درصد از صادرات غیرنفتی ما به چین است، اگر به هر دلیلی بین ما و چین مسئله ای پیش بیاید حدود 30 درصد صادرات غیرنفتی ما از بین می رود یا به هر دلیلی نتوانیم به عراق و امارات صادرات کنیم حدود 20 درصد از بین می رود. نبود تنوع برای بازارها و کالاهای صادراتی خطر عظیم تری است.او با بیان اینکه 55 درصد از کالاهای صادراتی غیرنفتی ما گاز، میعانات و پتروشیمی است، ادامه داد: یعنی بیش از نیمی از صادرات غیرنفتی ما عملا نفتی است از نیم دیگر هم حدود 20 درصد مواد معدنی خام است. یعنی حدود 70 درصد از کالاهایی که صادر می کنیم مواد معدنی، کانی های فلزی و غیر فلزی، پتروشیمی، گاز و میعانات است. پس دو اشکال عمده داریم: عدم تنوع در بازار و عدم تنوع در کالاهای صادراتی؛ که اگر این را حل نگردد در درازمدت اشکال اساسی باشد.
حریری با انتقاد از سیاست گذاری ها اظهار کرد: در دهه های اخیر، سیاست گذار تحت عنوان حمایت از فراوری ملی، فراوری ما را تنبل نموده است. چون فراوری ما در کشور همواره یا با تعرفه های بالا یا مثل الان با ممنوعیت واردات حمایت شده و کالای فراوری داخل رقابت با کالای خارجی را یاد نگرفته است. کالایی که رقابتی نباشد وقتی در بازارهای بین المللی قرار می گیرد و بدون هیچ حمایتی با کالاهای خارجی رقابت کند، طبیعتا به اشکال می خورد.
او گفت: اشکالات سیاسی هم وجود دارد، تصویری که از کشور ما در جهان وجود دارد توسط رسانه هایی است که با ما مشکل دارند بنابراین این تصویر، گاردی را در جهان برای خرید کالای ایرانی بین مردم ایجاد می نماید.
حریری در خصوص بحث تهاتر کالاهای اساسی که اخیر مطرح شده اضافه نمود: چند سال است که در خصوص تهاتر کالا به کالا صحبت می گردد اما تا الان عملا پیروز نشدیم. در بسیاری از کشورها تهاتر نوعی پولشویی محسوب می گردد و غیرقانونی است و در بعضی از کشورها مثل عراق تناسبی بین کالایی که صادراتی و وارداتی ما وجود ندارد. مثلا 10-12 میلیارد دلار به عراق کالا صادر می کنیم اما اصلا نمی توانیم کالایی از آنجا وارد کنیم. در خیلی از کشورها مثل چین هم که می توانیم هر کالایی صادر و احتیاج وارداتی خود را تامین کنیم، تناسبی بین صادرکنندگان و واردکنندگان ما از نظر اندازه بنگاهی وجود ندارد. صادرات ما به چین توسط چند شرکت عظیم انجام می گردد ولی خرید کالاها توسط تعداد زیادی شرکت انجام می گردد.
او اضافه نمود: پیشنهاد ما تشکیل مرکزهای تجاری در کشورهای مختلف است که تبدیل به جایی برای تهاتر ارزی بین صادرکنندگان و واردکنندگان کشور خودمان گردد. یعنی در یک کشور ما شرکت های ایرانی داشته باشیم که توسط آنها ارزهای صادرکنندگان ما برای خرید به واردکنندگان تحویل داده گردد یعنی صندوق های تهاتر ارزی ایجاد کنیم.
منبع: اتاق بازرگانی ایران